„Views of a footballer“ е колумна на Филип Лам, во соработка со новинарот Оливер Фрич, на германскиот интернет магазин „Zeit Online“, која ексклузивно во Македонија ја објавува www.makfudbal.mk. Истовремено колумната се објавува и во неколку реномирани медиуми во Европа (The Guardian, La Repubblica, Politiken, Delo, Sports Daily, Sport Voetbalmagazine, Gazeta Wyborcza, Tribuna, Dennik).
Поранешниот капитен на светскиот првак Германија и директор на турнирот ЕВРО 2024 ќе ги анализира фудбалските теми и ќе разговара за нивната стратешка важност за општеството, економијата и политиката.
Никогаш немало толку фудбал. Секој ден, некој некаде игра со некој друг, а вие можете да го следите низ целиот свет на кој било уред – во живо, на посебно барање или само главните моменти, на YouTube, Dazn или Twitter. И ќе има уште мнигу повеќе; наскоро Лигата на шампионите ќе биде организатор на уште сто натпревари годишно. Нашето колективно внимание, како што го нарекува истражувањето, опаѓа во процесот, но тешко е да се запре овој тренд.
Она што сега го имаат на ум претседателот на ФИФА, Џани Инфантино и неговиот советник Арсен Венгер, конечно може да доведе до прекумерна потрошувачка. Тие сакаат да го одржуваат Светското првенство на секои две години наместо на четири. Европското првенство како и другите континентални натпреварувања се претпоставува дека во одреден момент би го следеле овој ритам, па во иднина секоја година да се одржува голем фудбалски турнир. Досега секогаш имаше една година пауза.
Овој проект го протестираат УЕФА, многу европски асоцијации и клубови, како и навивачите и некои играчи. Како директор на турнирот на ЕВРО 2024, се согласувам со ова. Скратувањето на циклусот на Светското првенство би оставило впечаток дека фудбалот е за пари. А на големите спортски настани им треба трпение и време. Тоа е клучно за нивната одржливост.
Премногу фудбал ќе влијае на навивачите. Големите турнири се вкотвени во нивните сеќавања, тие обликуваат многу биографија. На Грците им беше дозволено да се нарекуваат европски шампиони четири години, од 2004 до 2008 година, на Португалците пет, на Шпанците осум.
Од 2014 до 2018 година, Германија беше број еден во светот. Забрзувањето на циклусот би направило многу искуства и спомени да бидат лесно заменливи. Годишен турнир би бил како дополнителен канал за социјални медиуми на вашиот телефон или друга апликација за стриминг.
Премногу фудбал би ги погодило и играчите. „Ако го играте тоа на секои две години, психички е тешко“, рече Тиери Анри, кој играше на седум големи турнири за Франција, за идејата на Инфантино.
„Излегов од нив психички скршен. Што мислите: играњето за репрезентација е посебна работа. Помалку играте за пари, повеќе за државата и за навивачите. Доаѓа со голема одговорност, тоа е исцрпувачко. Јас самиот се повлеков од репрезентацијата во 2014 година, тоа ми беше шести турнир. Тоа го имав одлучено многу порано, бидејќи двојното оптоварување е исклучително интензивно. Играв три години подолго во клубот.
Премногу фудбал не би ја погодил социјалната додадена вредност на фудбалот. Неговите два конкурентни формати, Инфантино и Венгер се чини дека ги занемаруваат, се разликуваат по својата суштина. Методите на клупскиот фудбал наликуваат на оние на бизнисот. Станува дигитален и апстрактен. Лигата на шампионите е веќе дел од забавната индустрија.
Тоа го прави контрастот што го нуди националниот тим уште поважен. Секогаш мора да остане дел од општото добро. Светското првенство е повеќе од бизнис. Тоа е местото каде што сите се собираат. Овде фудбалот создава врска меѓу луѓето.
За ЕП 2024 да биде прослава за сите и целата земја да ужива на турнирот, германскиот тим мора соодветно да настапи. Но, тоа претставува и предизвик за нас како домаќини. Затоа, мојот тим и јас спроведуваме иницијативи кои го надминуваат спортското натпреварување.
На пример, лансиравме мрежа за аматерски и детски фудбал. Сакаме да ги поддржиме клубовите на „грасрут“ ниво за да ги возбудат луѓето за волонтирање и да се зголеми бројот на нивните членови, како што тоа го направија по 2006 година. Европското првенство треба да биде катализатор за грасрут спортот. Не смееме да ја трошиме оваа можност, бидејќи дури и Германија добива ваков турнир само на секои дваесет до триесет години.
Euro 2024 GmbH, заедничко вложување на УЕФА и на ДФБ (Deutscher Fußball Bund) за организирање на Европското првенство, разви стратегија ESR (Општествена одговорност на настани) за да ги исполни зголемените барања во однос на екологијата. Во партиципативен процес ја вклучуваме јавноста; фудбалот повторно треба да се доближи до центарот на општеството. Како најмал заеднички именител, тој е идеално погоден за дебати за различност, вклученост, учество или еднаквост. Оваа колумна, која се објавува во повеќе од дваесет и пет земји, служи и за оваа цел.
За да го подвлечам мотото „Обединети од фудбалот“, исто така природно е да ја доведам Селија Шашиќ на моја страна како рамноправен партнер. Ги знае корените на фудбалот и има постигнато се: Лига на шампиони, двапати европски првак, најдобар стрелец, фудбалерка на годината во Европа.
Како амбасадорка на ЕП, таа треба да биде претставена во Извршниот комитет на ДФБ, исто како и јас, за да преземе одговорност. Тоа зрачи кон федерацијата и нејзината иднина. Жените и мажите треба да бидат еднакви, но сепак ги нема секаде, на пример во фудбалот.
Голем спортски настан бара опсежна подготовка, и во однос на инфраструктурата и интелектот. Ќе разговараме со многу луѓе и ќе преговараме со многу институции. Што е фудбал, што треба да биде, што може да постигне? Ќе одвоиме време да одговориме на овие прашања. Ви треба време ако сакате да ги обликувате работите, ако сакате да донесете промени. Не може тоа да се работи на секои две години. Во спротивно ќе настрада релевантноста и кредибилитетот на еден турнир, инаку фудбалот ќе ја изгуби својата моќ, инаку ЕП нема да биде ништо повеќе од чиста забава.
