Како директор на турнирот на ЕВРО 2024, моментно запознавам многу луѓе од огромната германска фудбалска база. Тоа се деца во дресови со кои правам селфи, младински тренери кои ги учат на правила своите играчи, претседатели на мали клубови кои се волонтери со децении. Сите ја сакаат леснотијата на фудбалот, ја знаат неговата образовна моќ, ја ценат неговата важност за нашата заедница.
Меѓутоа, кога разговорот ќе се сврти кон Катар, нивниот тон станува сериозен. Многумина размислуваат да пропуштат Светско првенство доброволно за првпат во својот живот. Во минатото Светското првенство беше фолклорен фестивал, за децата еден вид фудбалска иницијација за живот. Денес, некои аматерски клубови размислуваат да ги остават масите за пиво и ТВ екраните во магацин.
Тоа уште еднаш ми разјаснува сѐ. Давањето на Светското првенство на Катар беше грешка. Не припаѓа таму.
Дури и процедурата на ФИФА беше проблематична. Необично беше тоа што за првпат беа доделени два турнири истовремено. Катар и Русија победија во понудата, иако имаше посилна конкуренција. Распоредот на натпреварите во Катар мораше да се одложи од лето за зима. Топлината во пустината на почетокот не беше земена во предвид, иако внатрешен извештај на ФИФА предупредуваше против тоа, а исто така посочи и други аномалии на кандидатурата на Катар.
Други причини мора да беа одлучувачки во декември 2010 година. Речиси сите дваесет и четворица избрани функционери на ФИФА подоцна беа забранети, казнети или правно гонети; двајца веќе беа суспендирани пред изборите. Со Катар, ФИФА го оштети фудбалот, вклучувајќи го и неговиот кредибилитет како западна организација и меѓународна институција.
Уште една лекција од Катар: во иднина, човековите права мора да станат неопходен критериум на големите спортски настани. Катар навистина постигна напредок како одговор на критиките од навивачите и истражувањето на медиумите со ратификување на некои договори според меѓународното право и воведување на минимална плата. Но, хомосексуалците сè уште се криминализирани, жените немаат исти права како мажите, слободата на печатот и слободата на изразување се ограничени.
А условите за печалбарите, благодарение на кои воопшто е возможно Светско првенство, беа поразителни. Нивната смрт беше прифатена и не беше истражена, нивните семејства не се соодветно обесштетени. Ова го велат експертите за човекови права од Фондацијата „Фридрих Науман“. Самиот Катар призна злоупотреби.
Според Форбс, Светското првенство ќе чини најмалку 150 милијарди долари, што е десетпати повеќе од Светското првенство во Русија, најскапото досега. Сега, во земја со големина на Косово и со помалку жители од Берлин, има осум ултрамодерни, климатизирани стадиони.
Нема навивачка култура која би можела да има корист од ова. Често, ниту илјада гледачи не доаѓаат на натпревари во катарската професионална лига. Фудбалот не е популарен аматерски спорт во Катар и практично нема можност девојките да шутнат топка. Ова се подразбира и како недостаток на одржливост на фудбалски турнир.
Сепак, пристапот за одржување на Светско првенство во нов регион е вистинскиот. Во 2010 година за првпат се одржа во Африка. Претходно, отпатував во Јужна Африка, сè уште играч во тоа време, за да ја запознаам земјата домаќин и околностите во кои ќе играм. Светското првенство можеше да даде позитивен придонес и за фудбалската култура на Блискиот Исток, бидејќи таму има земји со фудбалски традиции.
Или ако ја проширите мислата на целиот свет што зборува арапски: Мароко и Алжир. Германија играше со Мароко на Светското првенство во 1970 година, Германија загуби од Алжир на Светското првенство во 1982 година.
Пред да ја освоиме титулата во 2014 година, моравме да одиме на продолженија против Алжир во осминафиналето, натпреварот во Порто Алегре се чувствуваше како гостување, па многу алжирски навивачи отпатуваа таму. Катар никогаш не се пласирал на Светско првенство.
Сепак, оваа мала земја ја доби кандидатурата уште во првиот обид. Сега многу навивачи од целиот свет ќе мора да застанат во соседните земји и да патуваат до и од натпревари. На стадионите ќе има платени инфлуенсери кои ќе создаваат атмосфера и ПР на социјалните мрежи.
Оваа атмосфера не ме интересира како фудбалски љубител. Ќе одев во Катар само ако тоа го бараше мојата работа како директор на турнирот. Бидејќи не е така, останувам дома.
Во некои земји, од тимовите беше побарано да го бојкотираат турнирот. Тоа е нешто што секој треба сам да одлучи. Мислам дека е правилно што учествува Германија, а исто така би бил среќен ако станеме светски шампиони. Катар е економски партнер и снабдувач со енергија на Западот, Германија одржува дипломатски односи со Катар, а одлуката е пред дванаесет години.
Секој треба сам да си одговори дали ќе ги гледа натпреварите на телевизија.
Да, германската репрезентација е важна. Европското првенство во Германија 2024 зависи од нивниот настап. За да биде успешен турнирот, тимот треба да се претстави подобро во Катар отколку на претходните два турнири.
Кога ќе се игра финалето во Доха, ќе го вклучам и телевизорот. Во принцип, Светското првенство е одличен настан. Во спортска смисла, турнирот на нациите е понепредвидлив, со повеќе тимови кои имаат шанси да ја освојат титулата отколку во Лигата на шампионите и многу национални лиги, каде конкуренцијата е речиси замрзната.
Особено условите во Катар би можеле да фаворизираат изненадувања. Ритамот е различен, Мундијалот се игра на средина од сезоната, репрезентациите немаат речиси никаква подготовка.
Можно е Јужна Америка да се врати на тронот. Можеби некоја африканска земја ќе победи голема фудбалска нација или мала европска земја ќе се пласира во финалето, како што тоа го направи Хрватска во 2018 година. А Лионел Меси и Кристијано Роналдо ќе се повлечат од светската сцена. Можеби ќе се роди нова ѕвезда.
Не мора да биде контрадикторност за да се смета дека политичката позадина на Светското првенство е сомнителна и сепак да се слави фестивал. Не е предавство на нашите вредности да се среќаваме со пријатели на пиво и бурно да зборуваме за фудбал.
Друго прашање е дали ова Светско првенство ќе биде големо. Овде е зима и за човековите права не се преговара во земјата домаќин.
Но, човечка потреба е да се здружиме. Светското првенство е исто така искуство во заедницата меѓу истомислениците. Во посебните околности во кои се наоѓа Европа, може да ја зајакне солидарноста и издржливоста
